Strona bierna w języku hiszpańskim - voz pasiva
Nauczymy się dziś tworzyć zdania w stronie biernej, zwanej po hiszpańsku voz pasiva. Są to takie struktury, w których przedmiot czynności jest ważniejszy niż jej wykonawca:
playLa botella está abierta. | Butelka jest otwarta. |
playEl ladrón fue capturado. | Złodziej został złapany. |
playEl banco está pintado. | Ławka jest pomalowana. |
Spójrzmy więc jak tworzy się stronę bierną. Do jej budowy używamy jednego z dwóch czasowników być: ser lub estar oraz participio pasado:
estar + participio pasado = strona bierna |
ser + participio pasado = strona bierna |
Jeśli chodzi o participio pasado to jest to forma czasownika, z którą spotkaliśmy się już w czasie Pretérito Perfecto. Jej tworzenie polega na zmianie końcówki czasownika: jeśli ma on końcówkę -ar, czyli należy do I grupy koniugacyjnej, zmienia się ona na -ado, jeśli należy do II lub III grupy koniugacyjnej, czyli kończy się na -er lub -ir, jego końcówka zmieniana jest na -ido:
I grupo | -ar | -ado | playestar | playestado |
II grupo | -er | -ido | playcomer | playcomido |
III grupo | -ir | -ido | playvivir | playvivido |
Część participios pasados jest nieregularna, oto te, których będziemy używać w stronie biernej:
bezokolicznik | participios pasado |
playabrir | playabierto |
otwierać | otwarty |
playcubrir | playcubierto |
przykrywać | przykryty |
playdecir | playdicho |
powiedzieć | powiedziany |
playescribir | playescrito |
pisać | napisany |
playhacer | playhecho |
robić | zrobiony |
playponer | playpuesto |
położyć | położony |
playver | playvisto |
widzieć | widziany |
romper | playroto |
psuć, łamać | zepsuty, złamany |
playmorir | playmuerto |
umrzeć | martwy |
playvolver | playvuelto |
wracać | zwrócony, odwrócony |
Warto wiedzieć, że participio pasado w stronie biernej pełni funkcję przymiotnika, dlatego ma dwa rodzaje, męski i żeński, czyli zmienia się końcówka:
bezokolicznik | participio pasado - liczba pojedyncza | |
rodzaj męski | rodzaj żeński | |
playvender | playvendido | playvendida |
sprzedawać | sprzedawany | sprzedawana |
playpintar | playpintado | playpintada |
malować | malowany | malowana |
playconocer | playconocido | playconocida |
znać | znany | znana |
Oczywiście, mamy także liczbę pojedynczą i mnogą:
bezokolicznik | participio pasado - liczba mnoga | |
rodzaj męskoosobowy | rodzaj niemęskoosobowy | |
playvender | playvendidos | playvendidas |
sprzedawać | sprzedawani | sprzedawane |
playpintar | playpintados | playpintadas |
malować | malowani | malowane |
playconocer | playconocidos | playconocidas |
znać | znani | znane |
Przypomnijmy sobie zdania z początku:
playLa botella está abierta. | Butelka jest otwarta. |
playEl ladrón fue capturado. | Złodziej został złapany. |
playEl banco está pintado. | Ławka jest pomalowana. |
Oto participios pasado, które pojawiają się w przykładach:
playabrir | playabierta |
otwierać | otwarta |
playcapturar | playcapturado |
złapać | złapany |
playpintar | playpintado |
malować | pomalowany |
Na przykładach widzimy, że w stronie biernej ważny jest skutek czynności (otwarcie butelki, pomalowanie ławki). Czasem można jednak w stronie biernej dodać wykonawcę czynności. Służy nam do tego to oto słówko:
playpor | przez |
I tak powstaną nam zdania:
playLa botella fue abierta por su marido. | Butelka została otwarta przez jej męża. |
playEl ladrón fue capturado por la policía. | Złodziej został złapany przez policję. |
playEl banco fue pintado por los chicos. | Ławka została pomalowana przez chłopców. |
Zwróćmy uwagę, że zmieniła się forma strony biernej, bo estar zmieniło się na ser. Tu przechodzimy do różnicy w użyciu tych dwóch czasowników, którą zaraz się zajmiemy.