Szyk zaimków w zdaniach rozkazujących - język hiszpański

Pamiętacie tryb rozkazujący?

Dziś poznamy zasady rządzące wstawianiem różnych zaimków w zdania z trybem rozkazującym. Zaimki są ważną częścią mowy, a w zdaniach rozkazujących korzysta się z nich bardzo często, dlatego musimy się nauczyć ich użycia. Wówczas będziemy mogli tworzyć takie rozkazy:

Zwróćmy uwagę na pojawienie się akcentu. Zaimek wydłuża nam słowo, a ponieważ chcemy, by akcentowana była ta sama sylaba, zanaczamy to graficznie.

Wyjaśnijmy teraz, o jakich zaimkach będziemy tutaj mówić.

Zaimki zwrotne to te, które opisują czynność wykonywaną na samym sobie. Najczęściej tłumaczymy je jako "się", choć może to być mylące, bo w języku hiszpańskim mają one różne formy dla każdej osoby. Poza tym, nie zawsze czasowniki zwrotne w hiszpańskim są takimi w języku polskim. Oto ich formy:

Jeśli chcemy użyć w trybie rozkazującym zaimka zwrotnego, łączymy go z czasownikiem, o tak:

Nie jest to takie skomplikowne, prawda? Musimy pamiętać o akcencie, który czasem trzeba graficznie zaznaczyć. Oprócz tego zachodzą dwie zmiany - wypadają literki s z 1os. l.m. oraz d z 2os. l.m.:

Dobrze, przejdźmy teraz do zaimków dopełnienia bliższego (objeto directo), czyli tych, które opisują rzeczownik wynikający z sensu czasownika. Odpowiadają one najczęściej na pytanie kogo? co? i wyglądają tak:

Zobaczmy zdania:

A teraz spójrzmy na zaimki dopełnienia dalszego (objeto indirecto), które często odpowiadają na pytanie komu? czemu? Przypomnijmy sobie te zaimki:

Zobaczmy więc, jak te zaimki połączą się z czasownikami w trybie rozkazującym:

Jak widzicie, łączenie form Imperativo z zaimkami dopełnienia bliższego i dalszego jest bardzo podobne do łączenia ich z zaimkami zwrotnymi. Również "doczepiamy" je na końcu czasownika i akcentujemy graficznie odpowiednią sylabę. Różnica jest taka, że przy tych zaimkach nie wypadają nam żadne spółgłoski z form nosotros i vosotros.

Dobrze, wszystko pięknie, ale co się stanie, gdy połączymy zaimki dopełnienia bliższego i dalszego? Otóż będą one przyklejone do czasownika i do siebie jednocześnie. Na pierwszym miejscu będą zawsze zaimki, które opisują odbiorcę czynności, czyli zaimki dopełnienia dalszego (pamiętajmy - komu? czemu?), za nimi znajdować się będą zaimki dopełnienia bliższego (kogo? co?):

W naszych przykładach w pierwszej kolumnie pojawiają się właśnie zaimki dopełnienia dalszego i dopełnienia bliższego.

Dobrze, to prawie koniec, musimy jeszcze poznać jedną zasadę łączenia zaimków. Otóż jeśli połączymy zaimki le i les z zaimkami lo, la, los i las, te pierwsze, żeby nie było za dużo l, zmienią się w se:

Zobaczmy to w praktyce: