Formy nieregularne Imperativo negativo
Poznamy teraz nieregularne formy Imperativo negativo. Jest ich sporo, ale zdradzimy Wam mały sekret, który pomoże w tej "nierównej walce" :) Najpierw powtórzcie wszystkie nieregularne formy Imperativo (afirmativo) i zaczniemy, jak będziecie gotowi.
Już? Świetnie, w takim razie bierzemy się do pracy. By wiedzieć, jaki będzie trzon całej odmiany czasownika w Imperativo negativo, wystarczy spojrzeć na formę 3 os. l.p. w Imperativo afirmativo. Identyczną formę dla tej samej osoby będzie miał czasownik w Imperativo negativo, tylko stanie przed nim partykuła no, np.: czasownik IR (iść) w 3 osobie liczby pojedynczej Imperativo afirmativo to VAYA. Wiemy zatem, że w Imperativo negativo powiemy: NO VAYA Usted (niech pan/pani nie idzie). A jak do tego dopisać pozostałą odmianę? Dodając końcówki, których nauczyliśmy się przy okazji form regularnych Imperativo negativo. Spójrzcie na pełną odmianę czasownika IR:
Czasownik ir- iść:
| tú | playno vayas | ty | nie idź |
| él, ella, usted | playno vaya | on, ona, pan, pani | niech nie idzie |
| nosotros | playno vayamos | my | nie idźmy |
| vosotros | playno vayáis | wy | nie idźcie |
| ellos, ellas, ustedes | playno vayan | oni, one, panowie, panie | niech nie idą |
I tak będzie za każdym razem, bez względu na to, czy są to czasowniki całkowicie, czy tylko częściowo nieregularne. Te drugie, czyli czasowniki z przegłosami, podobnie jak w Imperativo afirmativo, mają formy regularne w osobach nosotros i vosotros (z wyjątkiem czasowników zakończonych na -ir).
Spójrzmy zatem na jeszcze kilka odmienionych czasowników. Zachęcamy do rozpisania ich odmiany samodzielnie i sprawdzenia efektów z zamieszczonymi poniżej informacjami. Będziemy odmieniać SER, TENER, HACER, DECIR, SALIR, VENIR oraz PONER.
Zacznijmy od czasownika ser czyli być:
| tú | playno seas | ty | nie bądź |
| él, ella, usted | playno sea | on, ona, pan, pani | niech nie będzie |
| nosotros | playno seamos | my | nie bądźmy |
| vosotros | playno seáis | wy | nie bądźcie |
| ellos, ellas, ustedes | playno sean | oni, one, panowie, panie | niech nie będą |
Oto przykłady:
| playNo seas tonto, no ha pasado nada. | Nie bądź głupi, nic się nie stało. |
| playNo sea tan impaciente con su hija. | Niech pan nie będzie tak niecierpliwy względem swojej córki. |
Oto tener czyli mieć:
| tú | playno tengas | ty | nie miej |
| él, ella, usted | playno tenga | on, ona, pan, pani | niech nie ma |
| nosotros | playno tengamos | my | nie miejmy |
| vosotros | playno tengáis | wy | nie miejcie |
| ellos, ellas, ustedes | playno tengan | oni, one, panowie, panie | niech nie mają |
Jeśli chodzi o użycie tego czasownika, w hiszpańskim najczęściej używany jest on w wyrażaniach, które nadają tener nowe znaczenie:
| playNo tengan miedo, esta serpiente no es venenosa. | Niech panowie/panie się nie boją, ten wąż nie jest jadowity. |
| playNo tengas vergüenza, somos tus amigos. | Nie wstydź się, jesteśmy twoimi przyjaciółmi. |
Ważnym czasownikiem jest hacer - robić:
| tú | playno hagas | ty | nie rób |
| él, ella, usted | playno haga | on, ona, pan, pani | niech nie robi |
| nosotros | playno hagamos | my | nie róbmy |
| vosotros | playno hagáis | wy | nie róbcie |
| ellos, ellas, ustedes | playno hagan | oni, one, panowie, panie | niech nie robią |
I przykłady:
| playNo hagas tonterías. | Nie rób głupot. |
| playNo hagáis nada. | Nic nie róbcie. |
Teraz czas na decir - powiedzieć:
| tú | playno digas | ty | nie mów |
| él, ella, usted | playno diga | on, ona, pan, pani | niech nie mówi |
| nosotros | playno digamos | my | nie mówmy |
| vosotros | playno digáis | wy | nie mówcie |
| ellos, ellas, ustedes | playno digan | oni, one, panowie, panie | niech nie mówią |
Przykłady:
| playNo digáis nada sobre este asunto. | Nie mówicie nic o tej sprawie. |
| playNo diga que no tiene dinero, todos saben que es rico. | Niech pani nie mówi, że nie ma pieniędzy, wszyscy wiedzą, że jest pani bogata. |
Teraz czas na salir - wychodzić:
| tú | playno salgas | ty | nie wychodź |
| él, ella, usted | playno salga | on, ona, pan, pani | niech nie wychodzi |
| nosotros | playno salgamos | my | nie wychodźmy |
| vosotros | playno salgáis | wy | nie wychodźcie |
| ellos, ellas, ustedes | playno salgan | oni, one, panowie, panie | niech nie wychodzą |
Oto zdania z tym czasownikiem:
| playNo salgas, todavía no has terminado de fregar. | Nie wychodź, jeszcze nie skończyłeś zmywać. |
| playNo salgamos ahora, hace mucho frío. | Nie wychodźmy teraz, jest bardzo zimno. |
Inny ważny czasownik to venir - przyjść:
| tú | playno vengas | ty | nie przychodź |
| él, ella, usted | playno venga | on, ona, pan, pani | niech nie przychodzi |
| nosotros | playno vengamos | my | nie przychodźmy |
| vosotros | playno vengáis | wy | nie przychodźcie |
| ellos, ellas, ustedes | playno vengan | oni, one, panowie, panie | niech nie przychodzą |
Przykłady z VENIR:
| playNo vengáis aquí nunca más. | Już nigdy tu nie przychodźcie. |
| playNo venga mañana sino pasado mañana, ¿está bien? | Niech pan nie przychodzi jutro, tylko pojutrze, dobrze? |
Ostatni czasownik jaki poznamy to poner - położyć, założyć:
| tú | playno pongas | ty | nie kładź |
| él, ella, usted | playno ponga | on, ona, pan, pani | niech nie kładzie |
| nosotros | playno pongamos | my | nie kładźmy |
| vosotros | playno pongáis | wy | nie kładźcie |
| ellos, ellas, ustedes | playno pongan | oni, one, panowie, panie | niech nie kładą |
I ostatnie przykłady:
| No te pongas estos pantalones, son feísimos. | Nie zakładaj tych spodni, są okropne. |
| playNo pongamos la mesa ahora, lo vamos a hacer más tarde. | Nie nakrywajmy teraz do stołu, zrobimy to później. |
Wspaniale! Prawda, że przyjemne to Imperativo negativo?
