Konstrukcja bezosobowa se + czasownik - język hiszpański

Konstrukcja bezosobowa se + czasownik to forma strony biernej bardzo często używana w języku hiszpańskim. Możemy tworzyć stronę bierną w ten sposób, gdy wykonawca czynności nie jest określony, a czasownik jest w 3os. l.p. lub 3os. l.m. Do czasownika dodajemy zaimek zwrotny se (się):

playSe vende coche. Sprzedaje się samochód.
playSe leen muchos libros en Polonia. W Polsce czyta się dużo książek.
playLos viernes se come pescado . W piątki jada się ryby.

Jak widzimy, używamy tej konstrukcji, gdy podkreślamy samą czynność, a nie jej wykonawcę. W pierwszym zdaniu chodzi o fakt sprzedaży samochodu, w drugim stwierdzamy, że Polacy generalnie dużo czytają, w trzecim natomiast opisany jest zwyczaj jadania ryb. Ważna jest jedynie aktywność sama w sobie.

Tym niemniej, wykonawca czynności jest w tych zdaniach ukryty. Wiemy, że ktoś ten samochód sprzedaje, ktoś czyta książki, a i ryby same się nie zjadają. I tu ważna informacja: konstrukcja z se może zastępować zdania w stronie biernej utworzone z czasownikiem SER (wyrażające czynność), ale nie te z ESTAR (wyrażające rezultat danej czynności), gdyż te drugie nie posiadają wykonawcy czynności. Zaraz wszystko się wyjaśni, spójrzcie na przykłady:

playTodas las escuelas han sido cerradas. Wszystkie szkoły zostały zamknięte.
playLas escuelas están cerradas. Szkoły są zamknięte.
playSe han cerrado todas las escuelas. Zamknięto/Zamknęły się wszystkie szkoły.
- -

Czyli tam, gdzie mamy akcję, działanie, możemy używać konstrukcji bezosobowej z se. Nie będzie to jednak miało sensu w przypadku zdań określających stan, rezultat wcześniejszej czynności.

Wiemy już, kiedy owej konstrukcji używać, spójrzmy zatem, jak ona wygląda:

se + czasownik 3os. l.p.
se + czasownik 3os. l.m.

Generalnie zasada jest taka, że czasownik występuje w tej samej liczbie, co stojący po nim rzeczownik:

playSe alquila piso. Wynajmuje się mieszkanie.
playSe alquilan coches. Wynajmuje się samochody.

Jest to zasadnicza różnica między konstrukcją strony biernej w języku polskim i hiszpańskim, gdyż u nas stosuje się tylko formę 3 os. l.p. Dlatego zapamiętajcie, że w tym przypadku jest podobnie jak z czasownikiem GUSTAR: patrzymy, co stoi za czasownikiem i dostosowujemy do tego jego formę w stronie biernej. Tym niemniej, w języku potocznym ta zasada jest często pomijana i stosowana jest liczba pojedyncza bez względu na formę rzeczownika. Natomiast jeśli zamiast rzeczownika pojawi się bezokolicznik, to, też tak jak w przypadku GUSTAR, nasz czasownik przyjmie formę liczby pojedynczej.

Jak już wspomnieliśmy na początku, konstrukcja se + czasownik jest bardzo często stosowana w hiszpańskim. Tak więc spotkamy się z nią, na przykład, w nagłówkach gazet:

playSe estrena la nueva película de Almodóvar. Wchodzi na ekrany
nowy film Almodovara.
playSe condena a muerte al asesino de Austria. Morderca z Austrii skazany na śmierć.
playSe critica al nuevo presidente de los EEUU. Nowy prezydent USA krytykowany.
playEn Alemania se declara el luto nacional. W Niemczech zostaje ogłoszona żałoba narodowa.
playSe cierra Guantánamo. Guantanamo zostaje zamknięte.
playSe revoca la ley antitabaco en España. Prawo zakazujące palenia w miejscach publicznych zostaje odwołane.

Często używa się tej konstukcji razem z czasownikiem poder - móc, żeby opisać przyzwolenie albo zakaz lub też pytanie o pozwolenie:

playNo se puede entrar con perros en este parque. Do tego parku nie można wchodzić z psami.
playSe puede fumar. Można palić.
play¿Se puede nadar en este lago? Można pływać w tym jeziorze?
play¿Se puede fumar aquí? Można tu palić?
playSe puede comer en mis clases. Na moich lekcjach można jeść.
playEn esta tienda no se puede comprar zanahoria. W tym sklepie nie można kupić marchewki.

W ogłoszeniach i zawiadomieniach także używa się tej konstrukcji:

playEn esta tienda se habla polaco. W tym sklepie mówimy po polsku.
playSe venden zanahorias. Tu się sprzedaje marchewki.
playSe alquila piso. Mieszkanie do wynajęcia/Wynajmuje się mieszkanie.
playSe abre a las ocho. Otwarte od ósmej.
playSe sirve paella. Serwujemy paellę.
playSe ofrece chica para limpiar. Dziewczyna do sprzątania szuka pracy. (ogłoszenie)

Tak jak i w polskim, bezosobową konstrukcję stosujemy w poleceniach, radach, wskazówkach, np.:

playSe echa un poco de sal y pimienta. Dodaje się trochę soli i pieprzu.
playEste vodka se bebe con zumo de manzana. Tę wódkę pije się z sokiem jabłkowym.
play¿Cómo se dice "małpka" en español? Jak się mówi "małpka" po hiszpańsku?
play¿Cómo se escribe "chomik", con "h" o con "ch"? Jak się pisze "chomik", przez "h" czy przez "ch"?
play¿Cómo se pronuncia esta palabra? Jak się wymawia to słowo?
playEsta bebida se prepara de azúcar. Ten napój robi się z cukru.

se + czasownik zastosujemy również w ogólnych stwierdzeniach:

playEn Italia se come mucha pasta. We Włoszech jada się dużo makaronu.
playEn Polonia se lee mucho. W Polsce dużo się czyta.
playEn Alemania se bebe mucha cerveza. W Niemczech pija się dużo piwa.
playEn Japón se trabaja bien. W Japonii dobrze się pracuje/ludzie dobrze pracują.
playEn esta facultad se estudia mucho. Na tym wydziale dużo się uczy.
playAquí se trabaja poco. Tu się mało pracuje.

Ok, to chyba najważniejsze wiadomości o konstrukcji bezosobowej se + czasownik. Używajcie jej często!

Ćwiczenia online:

pozostałe zakładki:
Zostaw komentarz:
Zaloguj się aby dodać komentarz. Nie masz konta? Zarejestruj się.
Komentarze (2)

Mała uwaga co do jednego zdania, bo konstrukcja polskiej wersji nie zgadza się z konstrukcją tej hiszpańskiej: nie "ZamknęłY się szkoły.", tylko "ZamknęłO się szkoły." To nie szkoły się same zamknęły - nie one są podmiotem zdania. Dokonał tego podmiot nieokreślony, więc nie możemy opisać czynności osobową formą czasownika.

Jak juz uczysz hiszpanskiego to rob to prawidlowo jest moja porada.
w zdaniu nie sprzedaje sie samochou a samochody.... jak sie "s" uzywa w plural to i pomoze przy angielskim tez.
a jak bedzie w cedarSE?