Formy nieregularne czasu Pretérito Indefinido - język hiszpański

W czasie Indefinido jest dosyć dużo czasowników nieregularnych. Trudno byłoby wypisać je tu wszystkie, ale postaramy się Wam przybliżyć wszystkie najbardziej nieregularne, których formy po prostu trzeba zapamiętać, a także przedstawić zasady, które żądzą pozostałymi.

czasowniki ser i ir

Zacznijmy od czasowników ser - być oraz ir - iść, które mają w Indefinido takie same formy:

playyo playfui ja byłem
byłam
poszedłem
poszłam
play playfuiste ty byłeś
byłaś
poszedłeś
poszłaś
playél, ella playfue on, ona był
była
poszedł
poszła
playnosotros playfuimos my byliśmy
byłyśmy
poszliśmy
poszłyśmy
playvosotros playfuisteis wy byliście
byłyście
poszliście
poszłyście
playellos, ellas playfueron oni, one byli
były
poszli
poszły

Zobaczmy zdania:

playAyer fuimos al teatro. Wczoraj poszliśmy do teatru.
playEl año pasado fue muy bueno para ellos. Zeszły rok był dla nich bardzo dobry.
playAquellas fueron las mejores
vacaciones de mi vida.
Tamte wakacje były najlepsze w moim życiu.
play¿Adónde fuiste ayer? Gdzie wczoraj poszedłeś?

czasownik estar

Kolejnym czasownikiem, który poznamy w naszym czasie, jest estar - być, określający stan przejściowy, emocje albo lokalizację:

playyo playestuve ja byłem/ byłam
play playestuviste ty byłeś/ byłaś
playél, ella playestuvo on, ona był/ była
playnosotros playestuvimos my byliśmy/ byłyśmy
playvosotros playestuvisteis wy byliście/ byłyście
playellos, ellas playestuvieron oni, one byli/ były

Może kilka przykładów?

playAyer estuve enferma. Wczoraj byłam chora.
playEstuvimos en el parque. Byliśmy w parku.
playTodos los billetes estuvieron vendidos. Wszystkie bilety były sprzedane.
play¿Dónde estuviste ayer? Gdzie byłeś wczoraj?

czasownik tener

Czasownik tener - mieć:

playyo playtuve ja miałem/ miałam
play playtuviste ty miałeś/ miałaś
playél, ella playtuvo on, ona miał/ miała
playnosotros playtuvimos my mieliśmy/ miałyśmy
playvosotros playtuvisteis wy mieliście/ miałyście
playellos, ellas playtuvieron oni, one mieli/ miały

A oto zdania:

playAyer tuve el accidente. Wczoraj miałem wypadek.
playTuvimos que salir. Musieliśmy wyjść.
playNo tuvieron mucho trabajo ayer. Nie mieli wczoraj dużo pracy.
play¿Tuviste hambre en la fiesta? Byłeś głodny na imprezie?

Czasownik venir - przyjść również jest nieregularny:

playyo playvine ja przyszedłem/ przyszłam
play playviniste ty przyszedłeś/ przyszłaś
playél, ella playvino on, ona przyszedł/ przyszła
playnosotros playvinimos my przyszliśmy/ przyszłyśmy
playvosotros playvinisteis wy przyszliście/ przyszłyście
playellos, ellas playvinieron oni, one przyszli/ przyszły

A oto zdania:

playEl año pasado vinieron los pintores. W zeszłym roku przyszli malarze.
playVine para verte. Przyjechałem cię zobaczyć.
playMarco vino ayer. Marco przyjechał wczoraj.
play¿Cuándo viniste? Kiedy przyjechałeś?

hacer - robić:

playyo playhice ja zrobiłem/ zrobiłam
play playhiciste ty zrobiłeś/ zrobiłaś
playél, ella playhizo on, ona zrobił/ zrobiła
playnosotros playhicimos my zrobiliśmy/ zrobiłyśmy
playvosotros playhicisteis wy zrobiliście/ zrobiłyście
playellos, ellas playhicieron oni, one zrobili/ zrobiły

A oto zdania:

playEl niño hizo los deberes. Dziecko zrobiło pracę domową.
play¡No lo hice yo! To nie ja to zrobiłem!
playNosotros lo hicimos todo ayer. My zrobiliśmy to wszystko wczoraj.
play¿Qué te hicieron? Co ci zrobili?

Zobaczmy jeszcze odmianę i zdania z czasownikiem decir - powiedzieć:

playyo playdije ja powiedziałem/ powiedziałam
play playdijiste ty powiedziałeś/ powiedziałaś
playél, ella playdijo on, ona powiedział/ powiedziała
playnosotros playdijimos my powiedzieliśmy/ powiedziałyśmy
playvosotros playdijisteis wy powiedzieliście/ powiedziałyście
playellos, ellas playdijeron oni, one powiedzieli/ powiedziały

A oto zdania:

playMe dijo que estaba cansado. Powiedział mi, że jest zmęczony.
playYa te lo dije ayer. Już ci to powiedziałam wczoraj.
playNo nos dijeron nada. Nic nam nie powiedzieli.
play¿Qué dijiste a tu mujer? Co powiedziałeś swojej żonie?

W tym miejscu zrobimy małe podsumowanie. Czasowniki SER oraz IR mają w Indefinido te same formy i są to czasowniki całkowicie nieregularne, nie podporządkowują się żadnym zasadom. Takim czasownikim jest również DAR - dawać:

playyo playdi ja dałem/ dałam
play playdiste ty dałeś/ dałaś
playél, ella playdio on, ona dał/ dała
playnosotros playdimos my daliśmy/ dałyśmy
playvosotros playdisteis wy daliście/ dałyście
playellos, ellas playdieron oni, one dali/ dały

Pozostałe czasowniki, wypisane powyżej, należą do grupy, u której następuje zmiana w temacie, ale wszystkie przyjmują takie same końcówki. Dlatego najważniejsze to zapamiętać zmienione, niekiedy dość dziwne formy tematu:

playESTAR estuv-
playTENER tuv-
ANDAR anduv-
playHACER hic- / hiz- (3 os. l.p.)
VENIR vin-
PODER pud-
playPONER pus-
playQUERER quis-
SABER sup-
playDECIR* dij-
playTRAER* traj-
playCONDUCIR* conduj-
PRODUCIR* produj-

A teraz końcówki, które dopisujemy do powyższych tematów (zwróćcie uwagę, że ta grupa czasowników nieregularnych nie ma w odmianie żadnych akcentów):

-e
-iste
-o
-imos
-isteis
-ieron

* czasowniki oznaczone gwiazdką, takie jak DECIR, TRAER oraz wszystkie zakończone na -UCIR, tracą w 3 os. l.mn. "i" z końcówki -ieron, dlatego powstają formy: dijeron, trajeron, condujeron, produjeron, itd.

Czasowniki zakończone na -IR, które w czasie teraźniejszym (Presente de Indicativo) są częściowo nieregularne, gdyż mają w odmianie oboczność E>I lub E>IE, w Pretérito Indefinido też będą zamieniać E na I w temacie, ale tylko w 3 os. liczby pojedynczej i mnogiej, np.:

PEDIR - prosić SENTIR - czuć
playyo playpedí playsentí
play playpediste playsentiste
playél, ella playpidió playsintió
playnosotros playpedimos playsentimos
playvosotros playpedisteis playsentisteis
playellos, ellas playpidieron playsintieron

Czasowniki DORMIR i MORIR też mają nieregularność tylko w 3 os. liczby pojedynczej i mnogiej, ale tutaj O z tematu zamienia się w U:

DORMIR - spać MORIR - umierać
playdormí playmorí
playdormiste playmoriste
playdurmió playmurió
playdormimos playmorimos
playdormisteis playmoristeis
playdurmieron playmurieron

Czasowniki zakończone na -ER lub -IR, które na końcu tematu, tuż przed końcówką, mają samogłoskę, wyróżniają się jeszcze inną nieregularnością. W 3 os. liczby pojedynczej i mnogiej I zamieniają na Y. Ponadto, w odmianie LEER i CAER, I z końcówki jest akcentowane we wszystkich osobach:

CAER - upadać LEER - czytać CONSTRUIR - budować
playcaí playleí playconstruí
playcaíste playleíste playconstruiste
playcayó playleyó playconstruyó
playcaímos playleímos playconstruimos
playcaísteis playleísteis playconstruisteis
playcayeron playleyeron playconstruyeron

Pozostają nam jeszcze do wyjaśnienia drobne zmiany ortograficzne, które występują w odmianie, kiedy niezbędne jest zachowanie odpowiedniej wymowy, zazwyczaj dotyczy to form 1 os. liczby pojedynczej. Dzieje się tak w przypadku czasowników zakończonych w bezokoliczniku na -CAR, -GAR oraz -ZAR, np.:

BUSCAR - szukać LLEGAR - przyjeżdżać EMPEZAR - zaczynać
playbusqué playllegué playempe
playbuscaste playllegaste playempezaste
playbuscó playllegó playempezó
playbuscamos playllegamos playempezamos
playbuscasteis playllegasteis playempezasteis
playbuscaron playllegaron playempezaron

To już wszystkie tajniki nieregularnych form czasowników w czasie przeszłym Pretérito Indefinido. Wydaje się to dość trudne do opanowania, ale praktyka czyni mistrza :) Im więcej cwiczeń zrobicie, tym szybciej zapamiętacie wszystkie wyjątki. Sami będziecie za jakiś zaskoczeni rezultatami. Powodzenia!

Ćwiczenia online:

Zostaw komentarz:
Zaloguj się aby dodać komentarz. Nie masz konta? Zarejestruj się.
Komentarze (5)

Duże brawa za dokładniejsze wytłumaczenie tematu. Dzięki temu uczący się mogą zobaczyć, że czasowniki nieregularne wcale nie są takie trudne, trzeba tylko zapamiętać, jak i w jakich osobach zmieniają się przegłosy, albo jakie zmiany występują w temacie.

Czasowniki koniugacji -ir mające przegłosy tutaj mają przegłos w 3.os. obydwu liczb: mUrio, dUrmio. Czasowniki (tej samej koniugacji) z przegłosem c :zc mają we wszystkich osobach czasu przesłego "j" np. conducir - conduje, condujiste, condujo

Wszystkie błędy poprawione

Literówka w pierwszym zdaniu do czasownika decir, powinno być "Me dijo que estaba casado"
oraz "Te lo ya dije, no te quiero"

W zdaniu "Ayer fuimos al teatro ayer." jedno ayer jest zbędne.
W przykładach ad. czasownika estar zdanie "Estuvimos en el parque." z całą pewnością nie znaczy, że Kopernik był mezczyzna, a "Byliśmy w parku" :)