Czasownik haber - odmiana
Odmianę czasownika HABER możemy podzielić na dwie części. Jak już wiecie, HABER może odmieniać się przez wszystkie osoby lub występować w jednej formie nieosobowej. Zaczniemy od pierwszego przypadku.
- HABER jako czasownik posiłkowy, pomagający tworzyć różne czasy złożone, odmienia się przez osoby jak każdy inny czasownik w języku hiszpańskim. Jak już pisaliśmy we wstępie, pełniąc tę funkcję nie jest tłumaczony na język polski, gdyż znaczenie całemu czasownikowi złożonemu nadaje ten, który stoi obok HABER, w formie participio pasado.
Zróbmy mały przegląd czasów, w których tworzeniu aktywnie uczestniczy czasownik HABER:
1. Pretérito Perfecto de Indicativo, czas przeszły niedokonany. Czasownik BAILAR - tańczyć:
Singular | Plural | |
1. osoba | playhe bailado | playhemos bailado |
2. osoba | playhas bailado | playhabéis bailado |
3. osoba | playha bailado | playhan bailado |
2. Pretérito Pluscuamperfecto de Indicativo, czas zaprzeszły. Czasownik PODER - móc:
Singular | Plural | |
1. osoba | playhabía podido | playhabíamos podido |
2. osoba | playhabías podido | playhabíais podido |
3. osoba | playhabía podido | playhabían podido |
3. Futuro Perfecto de Indicativo. Czasownik HACER - robić:
Singular | Plural | |
1. osoba | playhabré hecho | playhabremos hecho |
2. osoba | playhabrás hecho | playhabréis hecho |
3. osoba | playhabrá hecho | playhabrán hecho |
4. Condicional Perfecto. Czasownik HABLAR - mówić:
Singular | Plural | |
1. osoba | playhabría hablado | playhabríamos hablado |
2. osoba | playhabrías hablado | playhabríais hablado |
3. osoba | playhabría hablado | playhabrían hablado |
5. Pretérito Perfecto de Subjuntivo. Czasownik VER - widzieć:
Singular | Plural | |
1. osoba | playhaya visto | playhayamos visto |
2. osoba | playhayas visto | playhayáis visto |
3. osoba | playhaya visto | playhayan visto |
6. Pretérito Pluscuamperfecto de Subjuntivo. Czasownik DORMIR - spać:
Singular | Plural | |
1. osoba | playhubiera dormido | playhubiéramos dormido |
2. osoba | playhubieras dormido | playhubierais dormido |
3. osoba | playhubiera dormido | playhubieran dormido |
Czasy złożone tworzone dzięki czasownikowi HABER mamy już za sobą. Czas omówić odmianę formy nieosobowej.
- odmiana HABER w formie nieosobowej jest łatwa, gdyż wystarczy zapamiętać jedną formę dla każdego czasu. Przypominamy, że w tej postaci HABER znaczy "jest, znajduje się/są znajdują się". Sojrzmy, jak wygląda w różnych czasach i trybach:
1. Czas teraźniejszy Presente de Indicativo. Jest to podstawowy czas teraźniejszy, stosowany do opisów:
playhay | jest |
A może jakieś przykładowe zdania?
playEn la escuela hay muchos estudiantes. | W szkole jest wielu uczniów. |
playAquí hay un error. | Tutaj jest błąd. |
playEn Irlanda hay muchos polacos. | W Irlandii jest wielu Polaków. |
2. Pretérito Indefinido czyli czas przeszły dokonany. Stosujemy go do określonego momentu w przeszłości:
playhubo | było |
playAyer no hubo partido por causa de la lluvia. | Z powodu deszczu nie było wczoraj meczu. |
playEl lunes pasado en mi calle hubo un accidente | W zeszły poniedziałek na mojej ulicy był wypadek. |
playEl mes pasado en el teatro hubo mucha gente. | W zeszłym miesiącu w teatrze było wiele osób. |
3. W przeszłym niedokonanym, zwanym Pretérito Imperfecto, czasownik HABER wygląda tak:
playhabía | było |
Hay w tym czasie służy do ogólnego opisu, nie jest ważne, kiedy dokładnie coś się wydarzyło, ale sam fakt, że coś miało miejsce:
playEn la escuela había muchos estudiantes. | W szkole było wielu uczniów. |
playEn el museo había cien personas. | W muzeum było sto osób. |
playEn Europa había muchas guerras. | W Europie było wiele wojen. |
4. Czas Pretérito Perfecto to jeszcze jeden czas przeszły niedokonany. Opisuje sytuacje, które wydarzyły się w niedalekiej przeszłości lub mają związek z teraźniejszością:
playha habido | było |
playEste mes ha habido muchos accidentes. | W tym miesiąc było wiele wypadków. |
playEste año en el cine ha habido muchas películas muy buenas. | W tym roku w kinach było dużo dobrych filmów. |
playEsta semana ha habido muchos problemas con nuestro coche. | W tym tygodniu było wiele problemów z naszym samochodem. |
5. Czas przyszły czyli Futuro de Indicativo, służący do opisywania czynności, które na pewno wydarzą się w przyszłości:
playhabrá | będzie |
playEn la escuela habrá muchos estudiantes. | W szkole będzie wielu uczniów. |
playAquí habrá un hotel. | Tu będzie hotel. |
playMañana no habrá clase de español. | Jutro nie będzie lekcji hiszpańskiego. |
6. Na koniec odmiana w Condicional Simple, czyli w trybie przypuszczającym:
playhabría | było by |
playHabría más trabajo si no hiciéramos horas extra. | Byłoby więcej pracy, gdybyśmy nie zostali po godzinach. |
playHabría más luz si abriéramos las cortinas. | Byłoby więcej światła, jeśli odsłonilibyśmy zasłony. |
playHabría mucha gente si no lloviera. | Byłoby dużo ludzi, gdyby nie padało. |