Czasownik haber
Czasownik HABER pełni w języku hiszpańskim cztery różne funkcje. Będąc czasownikiem "o kilku twarzach", może na początku nauki sprawiać nam trochę kłopotów, ale nie martwcie się, jesteśmy po to, by Wam z tym pomóc. Dlatego też omówimy tu wszystkie jego znaczenia i użycia tak, byście po przerobieniu tej lekcji nie mieli już żadnych wątpliwości.
- HABER może występować jako czasownik nieosobowy. Przyjmuje wtedy formę 3 os. l.p., ale w czasie Presente de Indicativo przyjmuje formę nieco zmienioną (nie ha, tylko HAY). Zazwyczaj tłumaczy się go na język polski jako "jest, znajduje się/są, znajdują się":
| playEn el parque hay algunos chicos. | W parku są jacyś chłopcy. |
| En mi casa hay una mesa. | W moim domu jest stół. |
Po HAY nie możemy stawiać rodzajnika określonego! Wynika to z tego, że nasz czasownik zawsze odnosi się do czegoś nieokreślonego, o czym mówimy po raz pierwszy. Pamiętajmy więc, że po HAY możemy używamy jedynie rodzajnika nieokreślonego albo w ogóle pomijamy rodzajnik.
| playEn el lago hay un buceador. | W jeziorze znajduje się nurek. |
| playEn el lago hay agua. | W jeziorze jest woda. |
Jeśli rzeczownik występuje w liczbie mnogiej, forma czasownika HAY się nie zmienia:
| playEn mi habitación hay una cama, dos armarios y tres cuadros. |
W moim pokoju jest jedno łóżko, dwie szafy i trzy obrazy. |
Formę nieosobową czasownika HABER możemy porównać do angielskiego there is/there are - (tam) jest/(tam) są.
- HABER posiada jednocześnie odmianę osobową we wszystkich czasach i trybach. Problem polega na tym, że kompletnie zmienia się wtedy jego funkcja. Odmieniony przez osoby HABER jest czasownikiem posiłkowym, który służy do tworzenia czasów i trybów złożonych, np. Pretérito Perfecto (de Indicativo/de Subjuntivo), Pretérito Pluscuamperfecto (de Indicativo/de Subjuntivo), Futuro Perfecto, Condicional Perfecto, itd. Kiedy pełni rolę czasownika posiłkowego, nie jest tłumaczony na język polski.
| playHoy he dormido poco. | Dziś mało spałem. |
| Siento que no hayas venido. | Przykro mi, że nie przyszedłeś. |
| playCuando volví, ya habías dormido. | Spałeś już, kiedy wróciłem. |
| playDentro de dos días ya habrán terminado los exámenes. | Za dwa dni skończą się już egzaminy. |
| playSi hubiera salido antes, no habría perdido el autobús. | Gdybym wyszedł wcześniej, nie uciekłby mi autobus. |
- czasownik HABER (również odmieniany przez osoby) w połączeniu z przyimkiem de wyraża powinność, zobowiązanie. Jest to bardziej formalna wersja wyrażenia TENER QUE (musieć):
| playHe de ir a la entrevista de trabajo. | Muszę pójść na rozmowę o pracę. |
| playHa de terminar este informe. | Musi skończyć ten raport. |
| playHabéis de estar allí a las ocho. | Musicie być tam o ósmej. |
| playHan de hacerlo lo antes posible. | Muszą to zrobić jak najszybciej. |
- HABER w formie nieosobowej HAY i w połączeniu ze spójnikiem QUE oznacza potrzebę, obowiązek zrobienia czegoś tyle, że, oczywiście, w formie bezosobowej. Konstrukcję HAY QUE tłumaczymy na język polski jako "trzeba":
| Hay que lavarse las manos antes de comer. | Trzeba myć ręce przed jedzeniem. |
| playHay que hacerlo hoy. | Trzeba zrobić to dzisiaj. |
| playEl ordenador no funciona, hay que repararlo. | Komputer nie działa, trzeba go naprawić. |
To już wszystkie funkcje czasownika HABER. Następnym krokiem będzie zapoznanie się z jego odmianą w różnych czasach.
