Zestawienie czasów teraźniejszych - język hiszpański
Zgromadzimy w tym miejscu wszystkie czasy, jakie poznaliśmy, wraz z krótkim opisem ich użycia. Zobaczymy też zdania w sześciu osobach, niekiedy z charakterystycznymi dla danego czasu określeniami czasu czy sposobu.
Zaczniemy od czasów teraźniejszych.
Pierwszy czas to Presente de Indicativo. Jak pamiętamy, jest to czas używany do opisów w czasie teraźniejszym, mówienia o stanach stałych, bliskiej przyszłości, powtarzalnych czynnościach.
Oto I grupa koniugacyjna. Naszym przykładem będzie czasownik trabajar - pracować:
playTrabajo mañana. | Jutro pracuję. |
playTrabajas mucho. | Dużo pracujesz. |
playTrabaja todos los días. | Pracuje codziennie. |
playYa no trabajamos. | Już nie pracujemy. |
playSiempre trabajáis mucho. | Zawsze dużo pracujecie. |
playTrabajan cada lunes. | W każdy poniedziałek pracują. |
W II koniugacji przeanalizujemy zdania z beber - pić:
playBebo mañana. | Jutro piję. |
playBebes mucho. | Dużo pijesz. |
playBebe todos los días. | Pije codziennie. |
playYa no bebemos. | Już nie pijemy. |
playSiempre bebéis mucho. | Zawsze dużo pijecie. |
playBeben cada lunes. | Piją w każdy poniedziałek. |
III koniugacja i czasownik escribir - pisać:
playEscribo mañana. | Jutro napiszę. |
playEscribes mucho. | Dużo piszesz. |
playEscribe todos los días. | Pisze codziennie. |
playYa no escribimos. | Już nie piszemy. |
playSiempre escribís mucho. | Zawsze dużo piszecie. |
playEscriben cada lunes. | W każdy poniedziałek piszą. |
Czas Presente de Indicativo jest używany do mówienia o:
- stanach lub czynnościach powtarzających się w teraźniejszości (np. nasza codzienna rutyna),
- stanach lub czynnościach stałych (gdy mówimy np. o tym, co lubimy, czym się zajmujemy na co dzień, itp.).
W czasie Presente de Indicativo raczej nie opisujemy czynności, które dzieją się teraz, w chwili mówienia (nie jest to zabronione przez reguły gramatyki, ale raczej rzadko spotykane). Do wyrażania czynności odbywających się w chwili mówienia lub czynności ciągłych służy nam konstrukcja estar+gerundio. Nie jest to odrębny czas, tylko konstrukcja peryfrastyczna, ale można powiedzieć, że odpowiada ona systemowi czasów Continuous w języku angielskim.
Aby utworzyć zdanie z tą konstrukcją, musimy odmienić czasownik ESTAR w czasie Presente de Indicativo i dodać do niego czasownik w formie imiesłowu gerundio, który tworzy się następująco:
czasowniki zakończone na -AR | dodajemy końcówkę -ANDO |
czasowniki zakończone na -ER lub -IR | dodajemy końcówkę -IENDO |
Najważniejsze wyjątki form gerundio to:
playIR | iść | playYENDO |
playLEER | czytać | playLEYENDO |
playDORMIR | spać | playDURMIENDO |
playDECIR | powiedzieć | playDICIENDO |
Oto zdania z czasownikami I koniugacji:
playEstoy trabajando en este momento. | W tym momencie pracuję. |
playEstás viajando ahora. | Teraz podróżujesz. |
playEstá bailando. | Tańczy. |
playAhora nos estamos bañando. | Teraz się kąpiemy. |
playEn este momento estáis mirando el cuadro de Picasso. | W tym momencie patrzycie na obraz Picassa. |
playActualmente se están peleando mucho. | Obecnie dużo się kłócą. |
Czasowniki II koniugacji:
playEstoy bebiendo café en este momento. | W tym momencie piję kawę. |
playEstás viendo una película. | Oglądasz film. |
playEstá amaneciendo. | Świta (teraz). |
playEstamos perdiendo el tiempo aquí. | Tracimy czas tutaj. |
playEn este momento estáis comiendo. | W tym momencie jecie (obiad). |
playEstán leyendo un libro fascinante. | Czytają fascynującą książkę. |
Przykłady z czasownikami III koniugacji:
playEstoy conduciendo en este momento. | W tym momencie prowadzę (samochód). |
play¿Qué me estás diciendo? | Co ty (mi) mówisz? |
playEstá durmiendo. | Śpi. |
playAhora estamos escribiendo un examen. | Teraz piszemy egzamin. |
playEn este momento estáis decidiendo sobre vuestro futuro. | W tym momencie decydujecie o swojej przyszłości. |
playEstán repitiendo las palabras del profesor. | Powtarzają słowa nauczyciela. |