Zaimki dzierżawcze - język hiszpański
Zaimki dzierżawcze w języku hiszpańskim używane są tak samo jak w języku polskim, czyli przed rzeczownikami, gdy chcemy opisać, do kogo należą. Rzeczownik może występować w liczbie pojedynczej lub mnogiej, w rodzaju żeńskim lub męskim, a zaimek się do niego dostosuje w liczbie i rodzaju.
Wyobraźmy sobie psa czyli perro, rzeczownik w liczbie pojedynczej. Oto zaimki dzierżawcze, które określają rzeczownik w takiej formie, a w naszym przykładzie będą łączyły się z perro:
Singular | Plural | ||
playmi | mój | playnuestro | nasz |
playtu | twój | playvuestro | wasz |
playsu | jego, jej | playsu | ich |
Czyli w połączeniu ze słowem pies otrzymamy:
playmi perro | mój pies | playnuestro perro | nasz pies |
playtu perro | twój pies | playvuestro perro | wasz pies |
playsu perro | jego, jej pies | playsu perro | ich pies |
Gdy odkryjemy, że nasz pies to jednak suczka - perra, czyli rodzaj rzeczownika zmieni się z męskiego na żeński, wówczas końcówka zaimka będzie musiała się zmienić, ale tylko dla 1 i 2 osoby liczby mnogiej, czyli dla my i wy. W pozostałych przypadkach użyjemy tych samych zaimków:
playmi perra | moja suczka | playnuestra perra | nasza suczka |
playtu perra | twoja suczka | playvuestra perra | wasza suczka |
playsu perra | jego, jej suczka | playsu perra | ich suczka |
A teraz pomyślmy, co się stanie, jeśli zamiast jednego będziemy mieć kilka psów, czyli zmieni się liczba z pojedynczej na mnogą. Zaimki też zmienią liczbę, aby dopasować się do liczby rzeczownika. Ponieważ zaś tworzenie liczby mnogiej w hiszpańskim polega po prostu na dodaniu końcówki -s, będzie to bardzo proste.
Tak więc w rodzaju męskim będzie to wyglądało następująco:
Singular | Plural | ||
playmis | moje | playnuestros | nasze |
playtus | twoje | playvuestros | wasze |
playsus | jego, jej | playsus | ich |
czyli z rzeczownikiem:
playmis perros | moje psy | playnuestros perros | nasze psy |
playtus perros | twoje psy | playvuestros perros | wasze psy |
playsus perros | jego, jej psy | playsus perros | ich psy |
... a w żeńskim tak:
Singular | Plural | ||
playmis | moje | playnuestras | nasze |
playtus | twoje | playvuestras | wasze |
playsus | jego, jej | playsus | ich |
... i z rzeczownikiem:
playmis perras | moje suczki | playnuestras perras | nasze suczki |
playtus perras | twoje suczki | playvuestras perras | wasze suczki |
playsus perras | jego, jej suczki | playsus perras | ich suczki |
Podsumowując, powyższe zaimki zawsze występują z rzeczownikiem, dopasowując swój rodzaj i liczbę do rodzaju i liczby rzeczownika.
A teraz pytanie: jakich zaimków użyć, gdy nie mamy rzeczownika? Na przykład, ktoś wskazując na małego pieska pyta: Czyj jest ten pies? - ¿De quién es este perro?, a my chcemy odpowiedzieć: Jest mój. Powiemy wtedy po prostu Es mío.
Widzimy więc, że w hiszpańskim zaimek dzierżawczy będzie miał wówczas inną formę, niż ta poznana kilka linijek wcześniej. Oto jak będzie wyglądał:
- w rodzaju męskim liczbie pojedynczej:
Singular | Plural | ||
playmío | mój | playnuestro | nasz |
playtuyo | twój | playvuestro | wasz |
playsuyo | jego, jej | playsuyo | ich |
- w rodzaju męskim w liczbie mnogiej:
Singular | Plural | ||
playmíos | moi | playnuestros | nasi |
playtuyos | twoi | playvuestros | wasi |
playsuyos | jego, jej | playsuyos | ich |
- w rodzaju żeńskim w liczbie pojedynczej:
Singular | Plural | ||
playmía | moja | playnuestra | nasza |
playtuya | twoja | playvuestra | wasza |
playsuya | jego, jej | playsuya | ich |
- w rodzaju żeńskim w liczbie mnogiej:
Singular | Plural | ||
playmías | moje | playnuestras | nasze |
playtuyas | twoje | playvuestras | wasze |
playsuyas | jego, jej | playsuyas | ich |
Tych zaimków użyjemy także, gdy rzeczownik pojawi się przed zaimkiem. W takich przypadkach zaimek dzierżawczy występuje najczęściej na końcu zdania:
playEste gato es mío. | Ten kot jest mój. |
playEsta gata es mía. | Ta kotka jest moja. |
Podsumowując, zaimek dzierżawczy może stać przed rzeczownikiem. Używamy wówczas mi, tu, su, etc. Gdy zaimek występuje sam lub po rzeczowniku, stosujemy mío, tuyo, suyo, etc.:
playEs mi perro. | To mój pies. |
playEs mío. | Jest mój. (w domyśle: pies) |
playEste perro es mío. | Ten pies jest mój. |