Na co zwrócić uwagę przed wyjazdem za pośrednictwem agencji pośrednictwa do pracy za granicą?
Agencja pośrednictwa kierująca do pracy za granicą ma obowiązek zawarcia z osobą kierowaną do pracy umowę (art. 85 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy – tekst jednolity Dz. U. z 2008r. Nr 69, poz. 415 z póżn. zm.). Umowa taka musi zawierać takie informacje jak:
- zagranicznego pracodawcę,
- okres zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej,
- rodzaj oraz warunki pracy i wynagradzania, a także przysługujące osobie kierowanej do pracy świadczenia socjalne,
- warunki ubezpieczenia społecznego oraz od następstw nieszczęśliwych wypadków i chorób tropikalnych,
- obowiązki i uprawnienia osoby kierowanej do pracy oraz agencji pośrednictwa pracy,
- zakres odpowiedzialności cywilnej stron w przypadku niewykonania lub nienależytego wykonania umowy zawartej między agencją pośrednictwa pracy a obywatelem polskim, w tym stronę pokrywającą koszty dojazdu i powrotu osoby skierowanej do pracy w przypadku niewywiązania się pracodawcy zagranicznego z warunków umowy oraz tryb dochodzenia związanych z tym roszczeń,
- kwoty należne agencji pośrednictwa pracy z tytułu faktycznie poniesionych kosztów związanych ze skierowaniem do pracy za granicą poniesione na: dojazd i powrót osoby skierowanej, wydawanie wizy, badania lekarskie i tłumaczenie dokumentów,
- informację o trybie i warunkach dopuszczania cudzoziemców do rynku pracy w państwie wykonywania pracy,
- inne zobowiązania stron.
]eżeli umowa nie zawiera wszystkich tych punktów, jest niezgodna z prawem.
Może się jednak zdarzyć, że umowa będzie spełniała wszystkie formalne wymogi, ale będzie niekorzystna dla pracownika. Chodzi np. o zapisy, z których wynika, że trzeba wykupić przejazd właśnie u tego pośrednika, a bilet kosztuje decydowanie więcej niż powinien. W takiej sytuacji to zainteresowany powinien podjąć decyzję, czy przystaje na te warunki, czy nie. Nikt nikogo nie zmusza do podpisania takiej umowy. Można zmienić pośrednika.
Za co agencje pośrednictwa pracy mogą pobierać opłaty?
Zgodnie z art. 85 ust. 2 pkt 7 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy (tekst jednolity Dz. U. z 2008r. Nr 69, poz. 415 z póżn. zm.), dozwolone jest pobieranie od osób opłat z tytułu faktycznie poniesionych kosztów związanych ze skierowaniem do pracy za granicą, tj. kosztów poniesionych na: dojazd i powrót osoby skierowanej, wydawanie wizy, badania lekarskie i tłumaczenie dokumentów – pod warunkiem wyspecyfikowania tych opłat w umowie zawartej z osoba kierowaną do pracy za granicą. Dozwolone jest również pobieranie opłat z tytułu prowadzonej działalności w zakresie pośrednictwa pracy od pracodawców.
Za co agencje pośrednictwa pracy nie mogą pobierać opłat?
Agencja pośrednictwa do pracy za granicą pracy od osób, dla których poszukuje zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, nie może pobierać opłat innych niż wyszczególnione powyżej, tj. opłat z tytułu: dojazdu i powrotu osoby skierowanej, wydawania wizy, badań lekarskich i tłumaczenia dokumentów.
Od osób kierowanych do pracy za granicę zabronione jest pobieranie przedpłat, kaucji oraz opłat z tytułu wyszukiwania i wskazania pracodawcy zagranicznego, w szczególności: opłat eksploatacyjnych, wynagrodzenia pracowników, opłat z tytułu wynajmu lokalu, wyjazdów pracowników agencji, rekrutacji, usług pocztowo-telekomunikacyjnych, druków, reklamy i ogłoszeń prasowych.
Co robić, gdy okaże się, że warunki pracy (płacy) nie odpowiadają temu, co nam obiecywano?
W przypadku, jeżeli warunki pracy lub płacy nie są zgodne z zawartymi w umowie cywilnej – osoba taka ma prawo wystąpić z roszczeniami do agencji zatrudnienia lub może dochodzić swoich roszczeń przed sądem powszechnym - występując z powództwa cywilnego.
W przypadku potrzeby uzyskania pomocy przez obywatela polskiego za granicą osoba szukająca informacji lub pomocy powinna zgłosić się do Konsulatu RP. Ewentualnych roszczeń wobec zagranicznego pracodawcy można dochodzić wnosząc sprawę do właściwego Sądu Pracy w danym kraju – jako jedynej instytucji rozstrzygającą spory pomiędzy pracobiorcą i pracodawcą.
O pomoc również można się zwrócić do właściwego urzędu pracy lub związków zawodowych.
Gdzie szukać informacji o agencjach zatrudnienia?
Ciągle pojawiają się informacje o działalności nielegalnych pośredników pracy za granicą. Dlatego zawsze należy sprawdzać, czy dana agencja pośrednicząca do pracy za granicą posiada certyfikat. Informacje te są umieszczane na stronie internetowej www.kraz.praca.gov.pl, na stronach internetowych urzędów pracy, można je uzyskać telefonicznie lub pisemnie.
Wykaz agencji zatrudnienia dostępny jest w Internecie na stronie: www.kraz.praca.gov.pl lub w Wojewódzkich Urzędach Pracy.
Jak zabezpieczyć się przed nielegalnymi agencjami pośrednictwa pracy?
Staraj się postępować zgodnie z poniższymi radami:
Sprawdź czy pośrednik posiada odpowiedni certyfikat (wykaz agencji zatrudnienia znajduje się na stronie internetowej www.kraz.praca.gov.pl).
Jeśli w ogłoszeniu podany jest tylko telefon komórkowy, bezwzględnie domagaj się podania także dokładnego adresu pośrednika.
Pamiętaj, że polski pośrednik nie ma prawa do pobierania opłat za załatwienie pracy.
Sprawdź w rejestrze (ewidencji działalności gospodarczej lub Krajowym Rejestrze Sądowym), czy dany pośrednik ma zgłoszoną działalność gospodarczą, od jak dawna i czy posiada własne biuro.
Zawsze sprawdzaj, czy dany pośrednik posiada umowę zawartą z pracodawcą zagranicznym i czy wysłał już ludzi do pracy za granicę. Poproś o numery telefonów pracodawców zagranicznych oraz do osób, które już skorzystały z jego usług i mogą to potwierdzić.
Zanim wyjedziesz za granicę, domagaj się spisania umowy, w której będą podane warunki pracy, płacy, należne świadczenia, itp.
Pamiętaj, że dowód wpłaty na konto pośrednika - oszusta - nie daje dużych szans na odzyskanie wpłaconej kwoty. Do zakładania kont bankowych mogą być wykorzystywane podstawione osoby.
Zanim zapłacisz pośrednikowi za przejazd, sprawdź, ile wynoszą ceny u przewoźników. Nie przepłacaj.
Nigdy nie płać przed wyjazdem za mieszkanie za granicą oferowane przez pośrednika. Zwykle kontakt kończy się na pobraniu opłat za lokal.
Pamiętaj, że polski pośrednik pracy nie ma prawa skierować Cię do pośrednika zagranicznego.
Jakie są sankcje za prowadzenie nielegalnego pośrednictwa pracy?
Prowadzenie agencji zatrudnienia bez wpisu do rejestru agencji karane jest grzywną nie mniejszą niż 3000 zł. Tej samej karze grzywny podlega każdy, kto narusza przepisy art. 121 ustawy z dnia 20 kwietnia 2004 r. o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy, ze zmianami, np. prowadząc agencję zatrudnienia pobiera od osoby, dla której poszukuje zatrudnienia lub innej pracy zarobkowej, dodatkowe niedozwolone opłaty. W latach 1995 – 2004 służby kontroli legalności zatrudnienia wykryły 443 przypadki nielegalnego prowadzenia agencji zatrudnienia. W momencie stwierdzenia, że agencja pośrednictwa pracy posiadająca certyfikat narusza prawo lub w ogóle nie posiada zezwolenia na prowadzenie działalności możliwa jest interwencja służb kontroli legalności zatrudnienia, potocznie zwanych „policją pracy”.
Źródło: Ministerstwo Pracy i Polityki Społecznej